Od 1 stycznia 2024 roku efektywnie obowiązywać zaczęły przepisy dotyczące minimalnego podatku dochodowego od osób prawnych (art. 24ca ustawy CIT). Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje dotyczące konstrukcji nowego podatku.
Podatnicy
Nowy podatek mają zapłacić spółki, podatkowe grupy kapitałowe oraz zakłady podmiotów zagranicznych (podmioty niemające „formalnego” bytu prawnego na terytorium Polski), które w roku podatkowym:
- poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
- wykazują określony, niski wskaźnik dochodowości w ramach działalności operacyjnej, wynikający ze stosunku przychodów do kosztów uzyskania przychodów (tj. udział dochodów, określony zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy CIT, w przychodach stanowiący nie więcej niż 2% podstawy opodatkowania).
Kalkulacja straty podatkowej dla potrzeb podatku minimalnego
Dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach, nie będzie uwzględniać się m.in.:
- kosztów wynikających z nabycia, wytworzenia lub ulepszenia środków trwałych lub wykorzystywania środków trwałych na podstawie umowy leasingu finansowego;
- przychodów i kosztów dotyczących transakcji realizowanych w oparciu o ceny uregulowane ustawowo (dla podatników, których wskaźnik dochodowości wyniósł mniej niż 2%)
- opłat wynikających z umowy leasingu;
- wzrostu kosztów uzyskania przychodów z tytułu zakupu energii elektrycznej, cieplnej lub gazu przewodowego,
- zapłaconych przez podmiot do tego obowiązany kwot wybranych podatków (m.in. akcyzowego, od sprzedaży detalicznej, od gier, opłaty paliwowej).
Stawka podatku
Podatnicy spełniający powyższe wymogi będą obowiązani do zapłaty minimalnego podatku dochodowego w wysokości 10% podstawy opodatkowania.
Podatek minimalny obliczany będzie w skali roku, a jego wysokość będzie wykazywana w zeznaniu CIT-8.
Podstawa opodatkowania
Podstawa opodatkowania może być obliczana wg dwóch metod, tj. metody podstawowej i uproszczonej. Wybór sposobu ustalania podstawy opodatkowania następuje po zakończeniu roku poprzez wskazanie odpowiedniej informacji w zeznaniu CIT-8, więc możliwe jest wybranie korzystniejszego sposobu kalkulacji.
W ramach metody podstawowej podstawa opodatkowania odpowiadać będzie sumie określonych elementów składowych, tj.:
- 1,5% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych (tzw. przychodów operacyjnych),
- poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego, które przekraczają 30% EBITDA,
- poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych (podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową) kosztów nabycia określonych usług lub praw niematerialnych (m.in. usług doradczych, badania rynku, opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z licencji, autorskich praw majątkowych, etc.) w wartości przekraczającej sumę 3 mln złotych oraz 5% EBITDA.
W ramach metody uproszczonej podstawą opodatkowania będzie 3% wartości osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych.
Kwoty zmniejszające podstawę opodatkowania
Podstawa opodatkowania minimalnym podatkiem dochodowym podlega pomniejszeniu o:
- wszelkie odliczenia zmniejszające podstawę opodatkowania, z wyjątkiem ulgi na złe długi, o której mowa w art. 18f ustawy CIT,
- dochody, które są uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 (dochody zwolnione w związku z prowadzeniem działalności na terenie SSE) lub 34a (dochody zwolnione w związku z prowadzeniem działalności określonej w decyzji o wsparciu, w ramach PSI), u podatnika korzystającego z tych zwolnień.
Wyłączenia
Z reżimu minimalnego podatku dochodowego zostaną wyłączone:
- podatnicy w pierwszych 3 latach prowadzonej działalności (wyłączenie to nie znajdzie zastosowania do podmiotów, które powstały na skutek działań o charakterze restrukturyzacyjnym określonych w art. 19 ust. 1a ustawy CIT),
- przedsiębiorstwa finansowe w rozumieniu art. 15c ust. 16 ustawy CIT (m.in. banki krajowe, instytucje kredytowe czy spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe) lub instytucją finansową, której podstawowym przedmiotem działalności jest świadczenie usług finansowych polegających na odpłatnym nabywaniu od wierzyciela wierzytelności powstałych w wyniku zawarcia umowy sprzedaży towarów lub świadczenia usług pomiędzy tym wierzycielem a dłużnikiem;
- podatnicy, którzy uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym ten rok podatkowy,
- podmioty funkcjonujące w prostej strukturze organizacyjnoprawnej, bez skomplikowanych powiązań (w których w szczególności udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne),
- jeżeli w roku podatkowym większość uzyskanych przez nich przychodów innych niż z zysków kapitałowych zostało osiągniętych w związku z:
- eksploatacją w transporcie międzynarodowym statków morskich lub statków powietrznych,
- wydobywaniem określonych kopalin, których ceny zależą bezpośrednio lub pośrednio od notowań na światowych rynkach,
- wykonywaniem działalności leczniczej,
- transakcjami, który cena regulowana jest ustawowo,
6. wchodzących w skład grupy co najmniej dwóch spółek powiązanych (co najmniej 75% udział) jeżeli:
- rok podatkowy spółek obejmuje ten sam okres oraz
- obliczony udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach jest większy niż 2%
7. będących małymi podatnikami,
8. którzy osiągnęli wskaźnik dochodowości (2%) w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który należny jest minimalny podatek dochodowy,
9. będących stroną umowy o współdziałanie,
10. postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym,
11. będących spółkami prowadzącymi gospodarkę komunalną,
12. będących przedsiębiorstwami górniczymi otrzymującymi pomoc publiczną.
„Odliczalność” podatku minimalnego
Kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego podatnicy będą mogli odliczyć od podatku obliczonego na zasadach ogólnych. Odliczenia będzie można dokonać w zeznaniu rocznym, w kolejno następujących po sobie 3 latach podatkowych, następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy (wprowadzenie tego mechanizmu ma przeciwdziałać podwójnemu opodatkowaniu).
KONTAKT
Andrzej Paczuski
Partner
andrzej.paczuski@ptpodatki.pl
(022) 205 22 06
Piotr Zaremba
Doradca podatkowy
piotr.zaremba@ptpodatki.pl
(022) 205 22 21