Polski Ład wprowadza długo zapowiadane i oczekiwane przez przedsiębiorców zmiany w zakresie podatku u źródła (WHT). Zasadniczo łagodzą one restrykcyjne rozwiązania wprowadzone w 2019 r., choć nie w pełnym zakresie. Zapraszamy do zapoznania się zarówno z omówieniem kluczowych zmian, jak i szczegółowym ich zestawieniem.
Poniżej prezentujemy najistotniejsze zmiany jakie Polski Ład przewiduje w zakresie podatku o źródła.
Mechanizm „pay and refund”
Omawiając zmiany dotyczące mechanizmu „pay and refund”, tytułem przypomnienia warto wskazać, iż w 2019 r. w ustawach o podatkach dochodowych znalazły się przepisy wprowadzające obligatoryjny obowiązek poboru podatku u źródła w sytuacji gdyby suma wypłat dokonywanych w jednym roku podatkowym na rzecz tego samego podatnika z tytułu należności podlegających WHT przekroczyła 2 mln PLN. Jednocześnie, podatnik był uprawniony do ubiegania się o zwrot pobranego przez płatnika WHT w urzędzie skarbowym (w założeniu zwrot WHT miał następować po przeprowadzeniu przez urząd odpowiedniej weryfikacji prawa do preferencyjnego opodatkowania podatkiem u źródła danej należności). Tym samym, co do zasady, niemożliwe było stosowanie zwolnień/preferencji w zakresie WHT w momencie wypłaty danej należności. Przepisy te wzbudziły wiele kontrowersji, stąd ustawodawca cyklicznie odraczał ich stosowanie poprzez wydawanie odpowiednich rozporządzeń. Obecnie stosowanie przedmiotowych regulacji zostało zawieszone do 31 grudnia 2021 r.
Polski Ład ogranicza zakres wspomnianych przepisów – przewiduje się, iż mechanizm „pay and refund” znajdzie zastosowanie wyłącznie do wypłat z tytułu:
- odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how),
- dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu),
dokonywanych na rzecz podmiotów powiązanych (w rozumieniu przepisów o cenach transferowych) będących nierezydentami.
Powyższe oznacza, iż z mechanizmu „pay and refund” zostaną wyłączone wypłaty z tytułu usług niematerialnych (niezależnie od statusu podatkowego kontrahenta i jego powiązań z podmiotem wypłacającym), jak również wszelkie inne wypłaty podlegające WHT dokonywane na rzecz podmiotów niepowiązanych lub rezydentów podatkowych.
Definicja rzeczywistego właściciela (beneficial owner)
Zmiana definicji rzeczywistego właściciela wprowadzana przez Polski Ład ma charakter techniczny – z drugiej przesłanki usunięto bowiem określenie „prawnie lub faktycznie” mogące sugerować zawężenie zakresu pojęcia zobowiązania na potrzeby przedmiotowej definicji. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, zmiana ta jest spójna z podejściem prezentowanym w Komentarzu do Konwencji Modelowej OECD, gdzie test rzeczywistego właściciela obejmuje przede wszystkim fakty i okoliczności, które mogą towarzyszyć zobowiązaniu, nie koncentrując się przy tym na samej naturze/rodzaju zobowiązania.
W odniesieniu zaś do trzeciej przesłanki, dotyczącej prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej z brzmienia przepisu usunięto odniesienie do art. 24a ust. 18 ustawy CIT (zawierającego przesłanki prowadzenia rzeczywistej działalności przez jednostkę kontrolowaną), pozostawiając klauzulę dotyczącą charakteru i skali działalności podmiotu bardziej ogólną. Zmiana ta, według ustawodawcy, ma zbliżyć polskie rozumienie pojęcia „rzeczywistego właściciela” do jego rozumienia na gruncie międzynarodowym i pozwolić na ograniczenie wątpliwości interpretacyjnych. W dalszym ciągu kluczowe ma pozostać wykazanie istnienia tzw. „substratu majątkowo-osobowego”, a więc zasobów (lokal, wyposażenie, personel), pozwalających na obiektywne wykazanie fizycznej obecności jednostki w danym państwie.
Certyfikat rezydencji podatkowej
W obecnym brzmieniu ustawy udokumentowanie miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych mogło zostać potwierdzone kopią certyfikatu rezydencji podatkowej jedynie w przypadku należności wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy CIT oraz jeżeli kwota wypłaty nie przekraczała w przypadku tego samego podmiotu 10 000 zł w roku kalendarzowym. Nowe brzmienie ustawy, idąc za obecną praktyką związaną ze stanem epidemii, zasadą czyni możliwość wykorzystania kopii certyfikatu rezydencji do potwierdzenia siedziby podatnika, bez ograniczania tej możliwości jedynie do usług niematerialnych oraz bez ograniczenia kwotowego.
Opinia o stosowaniu zwolnienia
Obecnie ustawa CIT przewiduje, że płatnik po spełnieniu określonych warunków może uzyskać opinię o stosowaniu zwolnienia z poboru WHT. Przedmiotowa opinia dotyczy wyłącznie zwolnień przewidzianych w ustawie CIT.
Zgodnie z planowanymi zmianami omawiana opinia ma dotyczyć również zastosowania zwolnień/preferencji przewidzianych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. W związku z powyższym Polski Ład przewiduje również zmianę jej nazwy z opinii o stosowaniu zwolnienia na opinię o stosowaniu preferencji.
Należyta staranność
W obecnym brzmieniu przepisów, należyta staranność, którą obowiązany jest zachować płatnik przy spełnianiu obowiązków w zakresie WHT, jest oceniana przez pryzmat charakteru oraz skali prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.
Polski Ład przewiduje, iż ocena zachowania przez płatnika należytej staranności będzie dokonywana – poza wskazanymi powyżej czynnikami – również przez pryzmat powiązań pomiędzy wypłacającym należności a podatnikiem.
Oświadczenie pozwalające na wyłączenie mechanizmu „pay and refund”
Ustawa CIT przewiduje możliwość wyłączenia zastosowania mechanizmu „pay and refund” w przypadku uzyskania opinii o stosowaniu zwolnienia (nowa nazwa: opinia o stosowaniu preferencji) albo złożenia oświadczenia przez kierownika jednostki.
Obecnie oświadczenie to powinno zostać podpisane przez wszystkich członków organu zarządzającego płatnikiem (np. członków zarządu w sp. z o. o.).
W myśl planowanych zmian przedmiotowe oświadczenie będzie mogło zostać podpisane zgodnie z reprezentacją, przy czym nadal upoważniony do jego podpisania nie będzie pełnomocnik.
Polski Ład przewiduje również złagodzenie kary przewidzianej w kodeksie karnym skarbowym za poświadczenie nieprawdy wyłącznie do grzywny w wysokości (obecnie przewidziane jest również pozbawienie wolności).
Szczegółowe zestawienie zmian przewidzianych w Polskim Ładzie w zakresie WHT wraz z komentarzem naszych ekspertów znajduje się tutaj.
KONTAKT
Andrzej Paczuski
Partner
andrzej.paczuski@ptpodatki.pl
+48 510 051 712
Anna Paczuska
Doradca podatkowy
anna.paczuska@ptpodatki.pl
+48 505 455 593