WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 22 lipca 2020 r. (I SA/Wr 269/20; orzeczenie nieprawomocne) potwierdził stanowisko podatnika i uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną, zgodnie z którą pomimo rozpoznania przychodu z nieodpłatnych świadczeń z tytułu otrzymania nieodpłatnego poręczenia, spółka nie byłaby uprawniona do złożenia oświadczenia, że ceny transferowe stosowane w transakcjach kontrolowanych objętych lokalną dokumentacją cen transferowych są ustalane na warunkach rynkowych, zgodnie z art. 11m ust. 2 pkt 2 ustawy CIT.
Spółka wystąpiła o udzielenie interpretacji w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych. We wniosku wskazała, iż zawarła ona umowy kredytów inwestycyjnych oraz linii wielocelowej, a większościowy akcjonariusz spółki udzielił na rzecz banku dwóch poręczeń za spłatę zobowiązań spółki, z tytułu ww. umów, przy czym strony nie naliczały wynagrodzenia z tytułu poręczenia udzielonego przez akcjonariusza. W związku z otrzymaniem poręczenia bez wynagrodzenia, spółka rozpoznała przychód z tytułu tzw. nieodpłatnego świadczenia i uwzględniła go w rozliczeniach podatkowych (powiększając przychody podatkowe). Przychód ten kalkulowany jest w oparciu o rynkową stawkę wynagrodzenia za poręczenie, tj. stawkę wynagrodzenia jaką ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Ze względu na istotną wartość poręczonych kwot przekraczającą wartość progową zgodnie z art. 11k ust. 2 pkt 2 ustawy CIT, spółka uwzględni ww. transakcję poręczenia w dokumentacji cen transferowych za 2019 rok. Jednocześnie, w ocenie spółki z uwagi na fakt, iż rozpoznaje ona dodatkowy przychód podatkowy z tytułu otrzymania nieodpłatnego poręczenia w wysokości wynagrodzenia, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, a pozostałe ceny transferowe transakcji kontrolowanych ustalone są zgodnie z zasadą arm’s length, będzie ona uprawniona do złożenia oświadczenia, iż ceny transferowe stosowane w transakcjach kontrolowanych objętych lokalną dokumentacją cen transferowych są ustalane na warunkach rynkowych.
Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 28 lutego 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.544.2019.1.BK) uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. W uzasadnieniu wskazał on, iż należy zgodzić się ze spółką, że udzielenie spółce poręczenia bez wynagrodzenia będzie stanowić dla niej przychód z nieodpłatnych świadczeń podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Niemniej jednak nie można się zgodzić ze spółką, że wysokość tego przychodu stanowi cenę transferową ustaloną na warunkach jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Tym samym, pomimo rozpoznania przychodu z nieodpłatnych świadczeń, spółka nie będzie uprawniona do złożenia oświadczenia zgodnie z art. 11m ust. 2 pkt 2 ustawy CIT.
WSA we Wrocławiu nie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego i uchylił zaskarżoną interpretację. W uzasadnieniu ustnym wskazał on, iż organ odrzucił możliwość złożenia przez osoby uprawnione oświadczenia, zgodnie z art. 11m ust. 2 pkt 2 ustawy CIT, gdyż oświadczenie to dotyczyłoby transakcji o charakterze nieodpłatnym, która nie zostałaby zawarta przez żaden rozsądny podmiot na rynku. W ocenie sądu zaś, idąc tym tokiem rozumowania, w przypadku bardzo specyficznych świadczeń (czy nawet towarów), które nie są szerzej rozpoznawalne na rynku, żaden podmiot nie mógłby bezpiecznie złożyć takiego oświadczenia.
Przepisy ustawy CIT i sam stan faktyczny należy odczytywać w szerszym kontekście, tj. zarówno w zakresie celu przepisów o cenach transferowych, jak i wykładni systemowej wewnętrznej. Mając na względzie powyższe, w ocenie sądu można zakładać, iż w przedstawionym stanie faktycznym nie dojdzie do erozji podstawy opodatkowania. Tym niemniej, w przypadku gdyby podatnik nie rozpoznał przychodu podatkowego z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia w wysokości wynagrodzenia, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, organy miałyby prawo wyciągać wobec niego konsekwencje podatkowe w oparciu o art. 12 ustawy CIT.
Powyższe rozstrzygnięcie należy ocenić pozytywnie. Potwierdza ono bowiem możliwość złożenia przez podatnika oświadczenia, o którym mowa w art. 11m ust. 2 pkt 2 ustawy CIT, również w przypadku transakcji o charakterze nieodpłatnym, pod warunkiem rozpoznania przychodu podatkowego z tego tytułu. Sąd zwrócił przy tym uwagę na problem literalnej wykładni przepisu art. 11c w związku z art. 11m ustawy CIT i konieczność przeprowadzenia wykładni celowościowej powyższych regulacji, w świetle której celem przepisów w zakresie cen transferowych jest zapobieganie uszczupleniom należności podatkowych. W przypadku utrzymania się powyższej linii orzeczniczej zasadne wydaje się jednak doprecyzowanie przepisów w zakresie treści oświadczeń składanych przez podatników sporządzających dokumentację podatkową, z uwzględnieniem ratio legis wprowadzonych regulacji.
Obecnie, wobec wątpliwości wyrażanych w tym zakresie przez organy podatkowe, w przypadku realizacji przez podmioty powiązane transakcji o charakterze nieodpłatnym i rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia, dopuszczalne wydaje się złożenie oświadczenia o ustaleniu cen transferowych na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane wraz z dodatkową informacją o rozpoznaniu przez podatnika przychodu podatkowego z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia i uwzględnieniu go w rozliczeniach podatkowych.
KONTAKT
Tomasz Jankowski
Partner
tomasz.jankowski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 22
Olga Górska
Starszy konsultant
olga.górska@ptpodatki.pl
(22) 205 22 58