TARCZA ANTYKRYZYSOWA A POMOC PUBLICZNA

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 („Tarcza 2.0”), przedstawiamy podsumowanie poszczególnych rozwiązań przewidzianych w obu Tarczach w świetle przepisów o pomocy publicznej.

Wsparcie niestanowiące pomocy publicznej

Część wsparcia oferowanego w ramach obu „Tarcz antykryzysowych” nie skutkuje wystąpieniem pomocy publicznej. Oznacza to, że korzystanie z tego wsparcia nie powoduje konieczności zgłaszania pomocy za pomocą odpowiednich formularzy ani konieczności wyliczania dostępnej puli pomocy. Dotyczy to m. in.:

– dofinansowania na ochronę miejsc pracy dla przedsiębiorców, którzy ucierpieli w wyniku spadku obrotów (art. 15g ustawy o COVID),

– „wstecznego” odliczenia straty w PIT i CIT,

– czasowego wyłączenie przepisów o zatorach płatniczych,

– możliwości rezygnacji z zaliczek uproszczonych w CIT i PIT,

– wystawiania eParagonów,

– odroczenia obowiązków w zakresie podatków, sprawozdawczości finansowej i użytkowania wieczystego.

Nieobjęcie powyższych form pomocy regulacjami o pomocy publicznej uzasadnia ich charakter – są to środki skierowane do wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od np. ich branży lub rozmiaru działalności (nie może ona zatem stanowić pomocy publicznej).

Wsparcie stanowiące pomoc publiczną

Część instrumentów wsparcia, z uwagi na fakt, że odnoszą się do konkretnych branż lub rodzaju przedsiębiorców, albo z uwagi na uznaniowy charakter przyznawania ulg, stanowią pomoc publiczną. Do tego rodzaju wsparcia zalicza się w szczególności:

– poręczenia i gwarancje udzielane przez BGK,

– ulgi w spłacie podatków udzielane na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej,

– zwolnienia z podatku od nieruchomości i przedłużenia terminów płatności tego podatku wprowadzane przez gminy dla przedsiębiorców odczuwających negatywne skutki COVID-19,

– zwolnienie z odsetek od zaległości podatkowych wprowadzone rozporządzeniem Ministra Finansów wobec niektórych przedsiębiorców (w przypadku, w którym takie rozporządzenie zostanie wydane),

– dofinansowanie wynagrodzeń pracowników udzielane przez starostę małym i średnim przedsiębiorcom,

– ulgi związane z należnościami cywilnoprawnymi i gospodarowaniem nieruchomościami przysługującymi jednostkom samorządu terytorialnego,

– dofinansowanie przez starostę kosztów prowadzenia działalności osób samozatrudnionych,

– pożyczki z Funduszu Pracy dla mikroprzedsiębiorców,

– zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS dla mikroprzedsiębiorców,

– wsparcie działalności twórczej i artystycznej (art. 15m ustawy o COVID).

Podstawa pomocy publicznej

Podstawą dla pomocy publicznej udzielanej w związku z epidemią COVID-19 jest Komunikat Komisji Europejskiej z 19 marca 2020 r. o tymczasowych ramach środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19. Komunikat ten wyznacza warunki i limity pomocy udzielanej w związku z trwającą epidemią. Podstawowym limitem pomocy jest limit 800 000 euro na przedsiębiorstwo. Jednocześnie, komunikat ogranicza przyznawanie pomocy m. in. przedsiębiorcom, którzy na dzień 31 grudnia 2019 r. znajdowali się w trudnej sytuacji.

Komunikat pełni kluczową rolę w zakresie pomocy publicznej udzielanej w związku z epidemią COVID-19, która przejawia się we wskazaniu zakresu i rodzajów pomocy, która będzie uznana przez Komisję Europejską za dozwoloną pomoc publiczną. Ponadto, Komunikat stanowi dla państw członkowskich istotne wytyczne przy konstruowaniu nowych instrumentów wsparcia.

W związku z komunikatem, Polska na bieżąco notyfikowała Komisji Europejskiej własne programy pomocowe zawarte w m. in. „Tarczach antykryzysowych”, co do których uzyskała pozytywne rekomendacje Komisji. Obecnie toczą się przed Komisją Europejską postępowania dotyczące np.

– zgodności ze wspólnym rynkiem tzw. „Tarczy finansowej”, czyli szerokiej gamy wsparcia finansowego dla przedsiębiorców realizowanego przez PFR (szerzej o rozwiązaniach „Tarczy Finansowej” w Tax Alercie nr 11/2020),

– dopłat do wynagrodzeń, ulg podatkowych i w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych środków,

– pomocy państwa w formie dotacji lub pomocy zwrotnej w ramach programów operacyjnych.

Limity pomocy publicznej

Podstawowym limitem pomocy publicznej udzielanej w związku z COVID-19 jest kwota 800 000 euro na przedsiębiorstwo. Co istotne, pomoc udzielana z związku z COVID-19 stanowi odrębny rodzaj pomocy od np. pomocy de minimis i pomocy regionalnej. Oznacza to, że przy kalkulowaniu dostępnego limitu nie pomniejsza się go o kwoty otrzymanej pomocy de minimis i pomocy regionalnej.

W zakresie wyliczenia pomocy publicznej należy mieć na uwadze jej rodzaj. Przykładowo, kwoty pomocy publicznej polegającej na odroczeniu płatności powinny być obliczane jako hipotetyczne wynagrodzenie z tytułu odroczenia płatności (w tym zakresie obowiązują szczegółowe wzory wyliczeń dla różnych form pomocy).

Pomoc publiczna przyznawana w związku z epidemią COViD-19 objęta jest też limitem czasowym, tj. nie może być udzielana po dniu 31 grudnia 2020 r. Wyjątkiem jest w tym zakresie pomoc przyjmująca formę korzyści podatkowych, którą uznaje się za przyznaną z momentem złożenia deklaracji za 2020 r.

Jednocześnie, pragniemy jeszcze raz zwrócić uwagę, że wsparcie, które nie stanowi pomocy publicznej, nie jest objęte limitem 800 000 euro (wypłacane kwoty mogą znacznie przewyższać tę kwotę).

KONTAKT