TAX ALERT 15/2024 – OBNIŻONA AKCYZA RÓWNIEŻ DLA SAMOCHODÓW Z NAPĘDEM HYBRYDOWYM (TYPU MHEV) – WYROK WSA W WARSZAWIE

Uprzejmie informujemy, że 14 sierpnia 2024 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (WSA) wydał korzystny dla podatników wyrok (sygn. akt III SA/Wa 1147/24), w którym jednoznacznie zakwestionował forsowane ostatnio przez organy podatkowe podejście stwierdzając, że pojazdy hybrydowe typu mild hybrid (MHEV) także są objęte obniżoną (o 50% w stosunku do pojazdów o napędzie wyłącznie spalinowym) stawką podatku akcyzowego.

Tytułem przypomnienia w przypadku samochodów osobowych stawki akcyzy prezentują się następująco:

  • 18,6% – dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 cm3;
  • 9,3 % – dla samochodów osobowych:
    • o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2000 cm3, ale nie wyższej niż 3500 cm3;
    • stanowiących pojazd hybrydowy w rozumieniu przepisów o elektromobilności
      i paliwach alternatywnych (chodzi tu o hybrydy typu plug-in) o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2000 cm3, ale nie wyższej niż 3500 cm3;
  • 1,55% podstawy opodatkowania – dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2000 cm3 lub niższej;
  • 3,1% podstawy opodatkowania – dla pozostałych samochodów osobowych.

Na przełomie 2022/2023 r. organy podatkowe, wbrew wcześniejszej praktyce, zaczęły wydawać interpretacje oraz rozpoczęły kontrole u podatników i/lub wzywanie ich do skorygowania rozliczeń akcyzowych oraz zapłaty/dopłaty akcyzy wyliczonej według podstawowych stawek od pojazdów osobowych stanowiących mikro/miękkie hybrydy. W nowej (zmienionej) ocenie organów pojazdy te powinny być bowiem uznawane za pojazdy o napędzie spalinowym, jako że nie występują w nich co najmniej dwa alternatywne źródła zasilania do napędu pojazdu (tj. silnik elektryczny sam w sobie nie umożliwia ruszenia z miejsca/rozpędzenia/utrzymania pojazdu w ruchu).

Przykładowo:

  • Dyrektor IAS we Wrocławiu w decyzji WIA z 28 kwietnia 2023 r. (sygn. sprawy WIA-2023-00013) wskazał m.in., iż pojazd hybrydowy dla celów akcyzy to pojazd posiadający co najmniej dwa alternatywne źródła zasilania do napędu: silnik spalinowy i silnik elektryczny, a napęd w tych pojazdach realizowany jest zamiennie – w trybie elektrycznym silnik spalinowy pojazdu jest wyłączony, a silnik elektryczny dostarcza cały moment obrotowy niezbędny do napędu pojazdu;
  • Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z 21 marca 2024 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4013.361.2023.3.PJ) wskazał, iż pojazd, w którym silnik elektryczny jedynie wspomaga dominujący silnik spalinowy, jest objęty podatkiem akcyzowym według stawki właściwej dla tradycyjnych samochodów osobowych, a nie hybrydowych.

Wyrok WSA, wydany w następstwie zaskarżenia tej ostatniej, daje jednak nadzieję na powrót do wcześniejszej praktyki, tj. preferencyjnego opodatkowania akcyzą również hybryd typu miękka/mikro hybryda. W ustnych motywach wyroku WSA wskazał m.in. na następujące okoliczności:

  • pojęcie pojazdów o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, do których stosuje się obniżone stawki akcyzy, nie zostało zdefiniowane na gruncie akcyzy, a zatem przy jego wykładni należy odwoływać się do literalnego brzmienia poszczególnych elementów tworzących normę art. 105 ustawy akcyzowej (określającego wykaz stawek akcyzy);
  • skoro w przepisie tym mowa jest literalnie o napędzie hybrydowym spalinowo-elektrycznym przyjąć należy, że najważniejsze i wystarczające dla zastosowania stawki obniżonej (w wysokości zależnej od pojemności silnika) jest, aby moc generowana przez te dwa silniki pojazdu (spalinowy i elektryczny) była bezpośrednio przenoszona na układ napędowy takiego pojazdu;
  • zatem zasadnicze znaczenie ma wyłącznie ta okoliczność, czy silnik elektryczny – mający choćby niewielką moc – przyczynia się do wzmocnienia układu napędowego. A zatem, czy swoją mocą uzupełnia moc silnika spalinowego. W przepisach mowa jest o układzie hybrydowym spalinowo-elektrycznym i nie wprowadzają one żadnego dodatkowego wymogu, jak tylko ten, aby to był faktycznie układ hybrydowy spalinowo-elektryczny.

Uzasadnienie wyroku WSA (oraz argumentacja organów) są miejscami mocno detaliczne i odnoszą się zarówno do szczegółowych cech konstrukcyjnych danego pojazdu, jak też wykładni przepisów akcyzowych z uwzględnieniem nomenklatur statystycznych, będących bazą do klasyfikacji wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych (tu: Nomenklatura Scalona – CN) – wszakże z motywów uzasadnienia sądu (na razie jedynie ustnych) wynika, iż wszystkie podnoszone dotąd przez organy argumenty nie znajdują oparcia na gruncie przepisów ustawy akcyzowej.

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż wyrok WSA jest na razie nieprawomocny (a po pojawieniu się jego pisemnego uzasadnienia z dużym prawdopodobieństwem zostanie zaskarżony przez Dyrektora KIS do sądu II instancji) – stąd sprawa wymaga dalszego monitorowania. Niemniej, z uwagi na klarowność i siłę uzasadnienia przedstawionego przez WSA istnieje spora szansa, że inne sądy będą prezentować analogiczne stanowisko w tego typu sprawach, co powinno też wpłynąć na zachowanie organów podatkowych i ostudzić ich zapał zwłaszcza w kwestionowaniu przeszłych rozliczeń.

***

W razie pytań dotyczących poruszonej kwestii pozostajemy do Państwa dyspozycji.

KONTAKT

Maciej Grochulski
Partner
maciej.grochulski@ptpodatki.pl