Informujemy że w dniu 8 lutego br., zapadł istotny dla branży finansowej wyrok NSA w sprawie I FSK 67/18. Przedmiotowe orzeczenie rozstrzyga czy usługi świadczone w ramach umowy o subpartycypację mogą korzystać ze zwolnienia w VAT.
Spór w sprawie zainicjował wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego złożony przez jeden z niestandaryzowanych sekurytyzacyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych. W ramach prowadzonej działalności wskazany fundusz zamierzał zawierać z bankami lub innymi funduszami inwestycyjnymi (tzw. inicjatorami) umowy o subpartycypację, o których mowa w ustawie o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Na podstawie umów:
- fundusz (tzw. subpartycypant) dokonywałby na rzecz inicjatorów zapłaty określonej w umowie kwoty w zamian za zobowiązanie inicjatorów do przekazania na jego rzecz wszystkich wpływów z udzielanych przez nich na tej podstawie pożyczek;
- wierzytelności z tytułu pożyczek miałyby pozostać w aktywach inicjatorów, jednak ryzyko związane z niewypłacalnością dłużnika zobowiązanego z tytułu pożyczki miało spoczywać w całości na subpartycypancie.
Fundusz stał na stanowisku, że w rozpatrywanym przypadku przysługuje mu zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 38 lub 39 ustawy o VAT. Z taką oceną nie zgodził się organ podatkowy. Do oceny prawnej podatnika przychylił się sąd I instancji, jednak ostatecznie sprawa trafiła na wokandę NSA, który zawiesił postępowanie i wystosował w przedmiotowym temacie pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE).
W swoim ubiegłorocznym wyroku (C- 250/21) TSUE, uznał zasadniczo, że celem umowy o subpartcypację jest udzielanie finansowania, a forma rozliczeń pomiędzy inicjatorem a subpartycypantem stanowi przede wszystkim sposób określania wynagrodzenia. W konsekwencji, w ocenie TSUE, usługa subpartycypacji mieści się w pojęciu udzielania kredytu w rozumieniu przepisów Dyrektywy VAT, a tym samym korzysta ze zwolnienia w VAT. Rozstrzygając sprawę w uzasadnieniu ustnym, NSA powołał się na ww. argumenty TSUE, stwierdzając że usługa opisana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej świadczona przez subpartycypanta na rzecz inicjatora na podstawie zawartej umowy ma składać się z jednego świadczenia, które zasadniczo polega na wypłacie kapitału, tym samym korzysta ze zwolnienia z VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Odwołując się do wyroku TSUE, NSA podniósł również, że bez znaczenia dla takiej kwalifikacji pozostają zarzuty podniesione przez organ podatkowy, odróżniające usługę subpartycypacji i udzielania kredytu tj. okoliczność, że w przypadku zawarcia umowy subpartycypacyjnej wierzytelność będąca przedmiotem tej umowy nadal pozostaje w aktywach inicjatora, że elementem umowy subpartycypacyjnej jest wyraźnie określenie źródła, z którego zostanie zaspokojony wierzyciel, a także, iż w przypadku upadłości dłużnika podstawowego subpartycypantowi nie przysługuje roszczenie względem inicjatora o zwrot pozostałych kwot.
***
W przypadku jakichkolwiek dodatkowych pytań dotyczących przedmiotowego orzeczenia czy też kwestii opodatkowania usług finansowych, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami.
KONTAKT
Andrzej Paczuski
Partner
andrzej.paczuski@ptpodatki.pl
22 205 22 06
Joanna Ciołko-Wąsowicz
Menedżer
joanna.ciolko-wasowicz@ptpodatki.pl
(22) 205 22 36