W dniu 28 listopada 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny skierował do Trybunału Sprawiedliwości UE pytanie prejudycjalne dotyczące ustalenia momentu wykonania usługi budowlanej w przypadku, gdy z ustaleń stron wynika, że do zapłaty wynagrodzenia dojdzie po zaakceptowaniu wykonania robót w protokole odbioru.
Data wykonania usługi ma kluczowe znaczenie dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wykonania usług budowlanych i budowlano-montażowych. Powstaje on bowiem w dacie wystawienia faktury, jednak nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usługi.
Aktualna linia orzecznicza sądów administracyjnych oraz stanowisko organów podatkowych (oparte na interpretacji ogólnej MF z 1 kwietnia 2016 r., nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141) wskazują na to, że dla celów podatku VAT usługa budowlana zostaje uznana za wykonaną w momencie faktycznego wykonania robót budowlanych. Stanowisko to budzi istotne problemy praktyczne, ponieważ zwykle zapłata wynagrodzenia za wykonane prace następuje dopiero po ich przyjęciu przez zamawiającego, co z kolei nierzadko ma miejsce po upływie dłuższego czasu od daty przekazania robót do odbioru. W konsekwencji, obowiązek podatkowy może powstać na długo przed zakończeniem procedury odbioru prac i zapłatą wynagrodzenia przez zamawiającego. Kwestia ta ma znaczenie również na gruncie odwrotnego obciążenia w VAT na usługi budowlane, ponieważ możliwość rozliczenia podatku należnego i naliczonego w jednej deklaracji jest uzależniona do rozpoznania podatku należnego we właściwym okresie i to nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy. W świetle powyższego, aktualna linia orzecznicza skutkuje zaburzeniem płynności finansowej firm budowlanych.
Ponadto, w celu określenia momentu powstania przychodu w podatku CIT, usługę budowlaną uważa się za wykonaną z datą potwierdzenia jej wykonania w drodze protokołu odbioru. Występuje tu zatem nieuzasadniona rozbieżność w zakresie ustalenia momentu wykonania usług budowlanych na gruncie podatku dochodowego i podatku VAT.
Nieoczekiwanie NSA powziął wątpliwość co do prawidłowości dotychczasowego podejścia sądów i organów podatkowych do przedstawionego powyżej zagadnienia. W związku z tym zwrócił się do TSUE z następującym pytaniem prejudycjalnym: „Czy w sytuacji, w której strony transakcji uzgodniły, że do wypłaty wynagrodzenia za roboty budowlane lub budowlano-montażowe niezbędne jest wyrażenie akceptacji ich wykonania przez zamawiającego w protokole odbioru tych robót, wykonanie usługi, o którym mowa w art. 63 Dyrektywy 112, z tytułu takiej transakcji następuje po pierwsze w momencie faktycznego wykonania robót budowlanych lub budowlano-montażowych czy też w momencie akceptacji wykonania tych robót przez zamawiającego wyrażonej w protokole odbioru?” (postanowienie z 28 listopada 2017 r., sygn. I FSK 65/16).
Ewentualne przyjęcie przez TSUE, że wykonanie usługi budowlanej w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE następuje w momencie podpisania przez zamawiającego protokołu odbioru, stanowiłoby przełom w podejściu do tego zagadnienia, jak również miałoby istotne, korzystne znaczenie dla zachowania płynności finansowej przez firmy budowlane.
W razie dodatkowych pytań związanych z tematem alertu uprzejmie prosimy o kontakt.
KONTAKT
Adam Hellwig
adam.hellwig@ptpodatki.pl
(32) 732 33 43
Grzegorz Keler
grzegorz.keler@ptpodatki.pl
(32) 732 33 56