Uprzejmie informujemy, iż w dniu 15 lutego 2021 r.1 została wydana interpretacja ogólna2 dotycząca kwalifikowania na gruncie VAT transakcji z wykorzystaniem kart paliwowych3.
Celem Interpretacji miało być wyeliminowanie wątpliwości, kiedy działania podmiotu udostępniającego karty paliwowe (pośrednika) należy uznać za świadczenie usług, a kiedy za dostawę towarów (paliwa). Jest to istotne w szczególności dla podmiotów korzystających z kart paliwowych i odliczających VAT naliczony z faktur wystawianych przez pośredników (np. leasingodawców).
Kwestia ta była bowiem przedmiotem analizy przez Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 Auto Lease Holland BV. W wyroku tym TSUE uznał, że nie mamy do czynienia z tzw. transakcją łańcuchową w sytuacji, gdy leasingobiorca nabywa paliwo przy wykorzystaniu kart paliwowych wydanych przez leasingodawcę, tj. że dostawa paliwa nie odbywa się w relacji koncern paliwowy –> leasingodawca i leasingodawca –> leasingobiorca, ale bezpośrednio w relacji koncern paliwowy –> leasingobiorca. Oznacza to w szczególności, że leasingobiorcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury za dostawę paliwa wystawionej na jego rzecz przez leasingodawcę.
Podobnie w kwestii tej TSUE wypowiedział się w polskiej sprawie C-235/18 Vega International Car Transport and Logistic – Trading GmbH w wyroku z 15 maja 2019 r., uznając że pośrednik nie kupuje/sprzedaje paliwa, ale świadczy jedynie usługę (zwolnioną z VAT).
Mimo powyższego orzecznictwa polskie organy nadal w wielu przypadkach akceptowały rozliczanie transakcji przy wykorzystaniu kart paliwowych jako dostaw towarów stanowiących tzw. transakcję łańcuchową. Stanowisko to opierało się generalnie na uznaniu, że jeśli pośrednik jest aktywnym uczestnikiem transakcji (ma wpływ na jej istotne elementy), to nadal mamy do czynienia z transakcją łańcuchową i wnioski z orzeczeń TSUE nie znajdują zastosowania4.
Odnosząc się do treści Interpretacji, należy po pierwsze zwrócić uwagę, że dotyczy ona modelu trójstronnego (np. koncern paliwowy, leasingodawca, leasingobiorca), w ramach którego pośrednik (np. leasingodawca) nie jest emitentem karty. Inne modele (np. obejmujące więcej niż 3 podmioty w łańcuchu) nie są objęte zakresem Interpretacji.
Po drugie, Interpretacja jest na tyle ogólna, że trudno na jej podstawie jednoznacznie uznać, że intencją jest zmiana dotychczasowego podejścia do traktowania kart paliwowych. Co istotne, w samej Interpretacji wskazano, że „(…) z uwagi na mnogość funkcjonujących w obrocie modeli wykorzystania kart paliwowych, każdy stan faktyczny powinien być analizowany osobno, z uwzględnieniem w szczególności charakteru i okoliczności transakcji dokonywanych między podmiotami.” Fragment ten dostarcza argumentów, że Interpretacja nie zamyka drogi do występowania z wnioskami o interpretacje indywidualne również po wydaniu Interpretacji.
W Interpretacji określono przesłanki, które mają wskazywać, czy w danym przypadku (i) występuje tzw. transakcja łańcuchowa (pośrednik kupuje i sprzedaje paliwo), czy też (ii) pośrednik świadczy jedynie usługę. Stwierdzono, że w przypadku kumulatywnego spełnienia poniższych przesłanek:
1) nabywanie towaru przez odbiorcę (posiadacza karty) bezpośrednio od dostawców;
2) decydowanie wyłącznie przez odbiorcę w szczególności o sposobach nabycia towaru (wybór miejsca nabycia), ilości oraz jakości towaru, momencie zakupu i sposobie wykorzystania towaru;
3) ponoszenie przez odbiorcę (z wyłączeniem podmiotu pośredniczącego) całości kosztów związanych z nabyciem towaru;
4) ograniczenie się podmiotu pośredniczącego do udostępnienia odbiorcy instrumentu finansowego pozwalającego nabyć towar,
nie mamy do czynienia z transakcją łańcuchową, ale ze świadczeniem usługi przez pośrednika. W przypadku więc, gdy chociażby jedna z ww. przesłanek nie jest spełniona, transakcja łańcuchowa nadal może mieć miejsce. Biorąc pod uwagę ogólny charakter przesłanek (brak jakichkolwiek przykładów), w zależności od przyjętego podejścia ocena, czy są one spełnione w danym przypadku, może prowadzić do różnych konkluzji. Stąd, trudno uznać, aby Interpretacja rozstrzygała sposób traktowania VAT transakcji przy wykorzystaniu kart paliwowych w sposób jednoznaczny, a w szczególności – aby miała wskazywać na diametralną zmianę w dotychczasowych podejściu.
Warto także zwrócić uwagę, że w komunikacie dot. Interpretacji umieszczonym na stronie internetowej MF pojawiła się informacja, iż w związku z uchyleniem art. 7 ust. 8 ustawy o VAT (wprowadzającym wprost do ustawy o VAT koncepcję tzw. transakcji łańcuchowej) doszło do utraty aktualności, a tym samym mocy ochronnej interpretacji indywidualnych wydanych w zakresie tego przepisu (i to mimo wcześniejszego twierdzenia przez ustawodawcę, że uchylenie tego przepisu miało charakter porządkujący, a przepis ten stanowił jedynie nadregulację).
1 Interpretacja opublikowana 16 lutego 2021 r.
2 Sygn. PT9.8101.3.2020.
3 Dalej: Interpretacja.
4 Por. np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 grudnia 2020 r. (sygn. 0114 KDIP1-2.4012.430.2020.2.JŻ).
KONTAKT
Maciej Grochulski
Partner
maciej.grochulski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 08
Aneta Gniewkiewicz
Doradca podatkowy
aneta.gniewkiewicz@ptpodatki.pl
(22) 205 22 18