Uprzejmie informujemy, że 25 maja 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie o sygn. C-114/22 (Wyrok), dotyczącej zgodności przepisów polskiej ustawy VAT z dyrektywą VAT.
Sprawa dotyczyła sporu podatnika z organami podatkowymi na tle zakwestionowania prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktury dokumentującej zakup znaków towarowych. Organy odmówiły podatnikowi odliczenia VAT naliczonego wynikającego z tej faktury na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. c) ustawy VAT. Organy uznały bowiem, że sprzedaż znaków była nieważna na gruncie prawa cywilnego (jako czynność pozorna w rozumieniu art. 83 Kodeksu cywilnego). WSA w Warszawie stanął po stronie podatnika i uchylił decyzję II instancji, w wyniku przyjęcia, iż organ podatkowy nie wykazał/nie udowodnił należycie pozornego charakteru spornej transakcji. NSA, rozpatrując skargę kasacyjną organu, powziął jednak wątpliwość, czy powyższy przepis jest zgodny z dyrektywą VAT, w związku z czym postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym.
W Wyroku TSUE uznał, że przepisy dyrektywy VAT stoją na przeszkodzie przepisom krajowym, na mocy których podatnik może zostać pozbawiony prawa do odliczenia VAT naliczonego tylko z tego powodu, że dana czynność (sprzedaż) jest nieważna na podstawie przepisów krajowego prawa cywilnego, bez konieczności wykazania, iż:
- zostały spełnione przesłanki pozwalające na zakwalifikowanie tej czynności jako pozornej w świetle prawa wspólnotowego (nierzeczywistej) lub
- w przypadku gdy transakcja została faktycznie dokonana, jest ona wynikiem oszustwa podatkowego lub nadużycia tego prawa.
Z Wyroku wynika zatem, że samo stwierdzenie przez organ/sąd, że transakcja jest nieważna w rozumieniu prawa cywilnego, nie wystarcza do zakwestionowania prawa podatnika do odliczenia wynikającego z niej VAT naliczonego. Konieczne jest bowiem również wykazanie/udowodnienie, że np. służyła ona oszustwu podatkowemu.
Wyrok może stanowić podstawę do wznowienia postępowania podatkowego lub sądowoadministracyjnego – w sprawach, w których ma on wpływ na treść decyzji/orzeczenia (tj. rozstrzygnięć, na podstawie których podatnikowi odmówiono prawa do odliczenia VAT naliczonego ze względu na nieważność transakcji, których był stroną). Termin do wniesienia wniosku lub skargi o wznowienie postępowania wynosi miesiąc (w przypadku ostatecznych decyzji) lub trzy miesiące (w odniesieniu do prawomocnych wyroków) i biegnie od dnia publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym UE.
W związku z powyższym będziemy na bieżąco monitorować powyższą sprawę i prześlemy do Państwa stosowną informację w momencie, w którym Wyrok zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE. Jednak już teraz zachęcamy do kontaktu w przypadku, gdyby opisana sytuacja była w przeszłości Państwa udziałem.
***
KONTAKT
Maciej Grochulski
Partner, doradca podatkowy
maciej.grochulski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 08
Piotr Stryjewski
Adwokat, doradca podatkowy
piotr.stryjewski@ptpodatki.pl
(22) 205 22 30